φεγγάρι

φεγγάρι
Ο δορυφόρος της Γης. Bλ. λ. Σελήνη.
* * *
το / φεγγάριον, ΝΜ
η σελήνη («είναι νύκτα γλυκιά, και το φεγγάρι δε βγαίνει να σκεπάσει άστρο κανένα», Σολωμ.)
νεοελλ.
1. το φως τής σελήνης, σεληνόφως
2. σεληνιακή περίοδος, σεληνιακός μήνας («η φιλία τους κράτησε όλο και όλο ένα φεγγάρι»)
3. φρ. α) «γεμάτο [ή ολόγιομο] φεγγάρι» — πανσέληνος
β) «στην χάση τού φεγγαριού» — κατά το τελευταίο τέταρτο τής σελήνης
γ) «έχω φεγγάρια να σέ δώ» — έχω πολύ καιρό να σέ δώ
δ) «έχει τα φεγγάρια του» — έχει τις λόξες του, είναι στις κακές του
4. παροιμ. φρ. «ορθό φεγγάρι, δίπλα γεμιτζής
δίπλα το φεγγάρι, ορθός ο γεμιτζής» — δηλώνει ότι, όταν η σελήνη φαίνεται όρθια στον ουρανό, επικρατεί γαλήνη και ο ναυτικός μπορεί να κοιμάται ήσυχος, αντίθετα, όταν φαίνεται πλάγια, επίκειται ή επικρατεί τρικυμία και ο ναυτικός πρέπει να αγρυπνεί όρθιος.
[ΕΤΥΜΟΛ. < φέγγος + υποκορ. κατάλ. -άρι(ον), πρβλ. θηκ-άρι(ον). Η λ. φεγγάρι έχει αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό στην καθημερινή γλώσσα τών Νεοελλήνων τη λ. σελήνη, πιθ. με σκοπό να τονιστεί ακόμη περισσότερο η έννοια τής λάμψης που εκπέμπει το ουράνιο αυτό σώμα (βλ. λ. σελήνη, φέγγος)].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • φεγγάρι — το 1. η σελήνη: Ολόγιομο φεγγάρι. 2. σεληνόφωτο, το φως του φεγγαριού: Ωραίος είναι ο κήπος με φεγγάρι. 3. η σεληνιακή περίοδος, ο σεληνιακός μήνας: Έχω πολλά φεγγάρια να σε ιδώ. 4. παραξενιά, λόξα: Σήμερα έχει τα φεγγάρια του …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • σελήνη — (Αστρον.). Ο μοναδικός φυσικός δορυφόρος της Γης. Τα γενικά γνωρίσματα του ήταν γνωστά από την αρχαιότητα στους αστρονόμους, τα γεωλογικά όμως και φυσικά χαρακτηριστικά του μόλις τώρα αρχίζουν να αποκαλύπτονται με τα στοιχεία που πρόσφεραν οι… …   Dictionary of Greek

  • φέγγος — το, ΝΜΑ 1. φως, λάμψη (α. «ήταν το πρόσωπό της όλο φέγγος» β. «λαμπρὸν φέγγος ἔπεστιν», Πίνδ.) 2. το διάχυτο ή αμυδρό φως τής σελήνης (α. «είχε φεγγάρι λαμπιρό και στρογγυλό γεμάτο, / κι ένα δέντρο πολλά ξερό στο φέγγος αποκάτω», Ερωτόκρ. β. «τὸ… …   Dictionary of Greek

  • πανσέληνος — (Aστρov.). Η Σελήνη σε πλήρη κύκλο, γεμάτο φεγγάρι, ολόγιομο φεγγάρι. Η φάση της Σελήνης κατά την οποία φαίνεται από τη Γη σαν τέλειος κυκλικός δίσκος, όσες φορές ο δορυφόρος βρίσκεται σε αντίθεση με τον Ήλιο και επομένως φωτίζεται ολόκληρο το… …   Dictionary of Greek

  • Ελλάδα - Γραμματεία και Λογοτεχνία — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ H λέξη ιστορία συνδέεται ετυμολογικά με τη ρίζα Fιδ , η οποία σημαίνει «βλέπω», και υπό αυτή την έννοια ιστορία είναι η αφήγηση που προκύπτει από έρευνα βασισμένη στην προσωπική παρατήρηση. Τα κείμενα των αρχαίων… …   Dictionary of Greek

  • Димитрас, Яннис — Яннис Димитрас Γιάννης Δημητράς Годы активности серед. 70 х наст. время Страна …   Википедия

  • Митропанос, Димитрис — Димитрис Митропанос Имя при рождении греч. Δημήτρης Μητροπάνος Полное имя греч. Δημ …   Википедия

  • αντίληψη — Η λειτουργία που επιτρέπει στον άνθρωπο και στα πιο εξελιγμένα ζώα να διαλέγουν και να τοποθετούν μέσα σε λογικά σύνολα τις πληροφορίες που δέχονται από τα αισθητήρια όργανα. Έτσι, αν και κατά κανόνα οι α. πηγάζουν από αισθητηριακές διαδικασίες,… …   Dictionary of Greek

  • εγγαρόλαμπρος — η, ο, Ν λαμπρός σαν το φεγγάρι. [ΕΤΥΜΟΛ. < φεγγάρι + λαμπρός] …   Dictionary of Greek

  • εγγαρόφωτος — η, ο, Ν 1. αυτός που φωτίζεται από το φεγγάρι 2. το ουδ. ως ουσ. το φεγγαρόφωτο το φως τού φεγγαριού, σεληνόφως. [ΕΤΥΜΟΛ. < φεγγάρι + φωτoς (< φως, φωτός), πρβλ. σεληνό φωτος] …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”